თორნიკე ნაროზაული – "მათხოვარი"

“რა არის წუთია, წამია ცოხვრება,
სიმდიდრე ქონება რა ჭირად გვარდია?
სამოსი კი არა, სხუელიც ბარგია,
ხვალ მიწა წაიღებს, არ გვემახსოვრება!”
ქალაქში ისეთი სიცივე გამეფდა,
მადლობა უნდა თქვა სითბო თუ იგრძენი,
და სახლში შესვლისას შემთხვევით კარებთან
დიდხანს თუ გაჩერდი, ყინულად იქცევი.
კაფეში სეზონი გაიხსნა ყავების,
სიგარეტს ეწევა დიდი და პატარა,
(სადა ააქვთ ტვინები? სად ააქვთ თავები?)
-აცივდა კაცო-ო, იძახის სატანა.
ჯოჯოხეთს ახურებს ახალი სულებით,
გვცივაო ყვირიან დამზრალი ფანჯრები,
წითელი ცხივრებით, წითელი ყურებით,
მეტროდან-მეტროში თაგვივით დავძვრებით.
და მეც ამ ქალაქის ერთ-ერთი ტუსაღი,
ვუჩივი სიცივეს. (ზამთარი კი მიყვარს)
გზას ვეძებ ტაძრისკენ, არ ვიცი თუმცა კი
მარტოდენ ტაძარი, ღმერთთან თუ მიმიყვანს.
თან ისე ცივა, რომ ვერ ვფიქრობ ამაზე,
გზად მხვდება ნაცნობი, რომელსაც ვერა ვცნობ,
რაღაცას მიყვება დედაზე, მამაზე…
და ამბობს – რამხელა გახდიო, შე კაცო.
მიღიმის, ვუღიმი ( რა უნდა? ვინ არი?)
მოკითხვას მაბარებს ჩვენებთან სოფელში,
მშორდება.. ბუტ-ბუტებს კვლავ სახე მცინარი,
-რამხელა გახდაო და ჯდება “ოპელში.”
სიცივე მაფხიზლებს ფიქრების რულიდან,
-ჰუ, ჰუ, ჰუუ, ყინვაა, ყინვაა მაგარი,
ვიღაცის ფეხებთან დავარდა ფული და,
ხმა მომწვდა ყურამდე, გალობის მაგვარი –
“ხურდა ხომ არა გაქვს? წყალობა გაიღეთ,”
სიზმარი მეგონა, ზმანება მეგონა,
და ალბათ პირველად აღმომხდა – ვაი, მე!
თვალებში მიცქერდა ათი წლის გოგონა.
“გთხოვთ დამეხმარეთ-ო” ძლივს ამოიხვნეშა,
და იქვე დაფენილ ქურთუკზე ჩამოჯდა,
მისმა ხმამ დამაგდო და გამიწიხლქვეშა,
ქალაქი გაქვავდა, ქალაქი გაგონჯდა.
მის მწვანე თვალებში ელავდა მაისი,
ის ბავშვი არ იყო, არ იყო, ღმერთმანი,
დავჯექი და გოგო მუხლებზე დავისვი,
არ ვიცი რამდენხანს ვუმზერდით ერთმანეთს.
ანგელოზს მოჰგავდა, პატარა ანგელოზს,
ყინვისგან დამკსდარი ტუჩები სტკიოდა,
ვინ რემბრანტს, ვინ გოგის, ვინ მიქელანჯელოს,
შეეძლო შეექმნა ეს მშვენიერება?
სციოდა საბრალოს, ფეხებზე სციოდა,
მივიკარ მკერდზე და დავუწყე ფერება.
-წამო-ო, – ვუთხარი, – გაგათბობ და გაჭმევ.
-არა-ო, პატარამ – და მიწა გამისკდა,
-დაგვარცხნი ლამაზ თმებს და თბილად ჩაგაცმევ,
სიცოცხლეს მოგცემო დავპირდი ლამის და…
რა აღარ ვუთხარი, რას აღარ ვეცადე,
შეწუხდა გოგონა, წამოხტა კალთიდან,
მისი ხმის წკრიალი აღწევდა ზეცამდე –
დედა თუ დავტოვე, ეგ სითბო რათ მინდა?!
ატირდა პატარა, და სადღაც გაიქცა,
ენა ვერ დავძარი, მუხლი ვერ გავმართე,
გონს როცა მოვედი, ავყვირდი – დაიცა!
მთელი დღე გიჟივით ავრბოდი აღმართებს.
დაღმართებს ჩავრბოდი, ვგმინავდი, ვკვნესოდი,
ხან მტვერში დავვარდი, ხან ფურთხში ვიცოცე,
საკუთარ ანარეკლს მჭიდს, მჭიდზე ვესროდი,
ვწყევლიდი მიწას და ამ დამპალ სიცოცხლეს.
სახლში რომ დავბრუნდი, ცის პირი ტყდებოდა,
თვალიდან ცრემლები ფიფქებდა მცვიოდა,
-მოხვედი? – დედის ხმა მომესმა ქვემოდან,
სხეული კი არა სულიც კი მტკიოდა!
დაფლეთილ სამოსელს მაშინღა დავხედე,
გადამსკდარ მუხლებს და დასერილ ყვრიმალებს,
მე – შვილი უძღები, მე – შვილი თავხედი,
ვერსად გავიქეცი, ვერსაც დავიმალე…
-თორრნიკე მოხვედი? პასუხი გამეცი!
მე სიტყვებს ვეძებდი, შესაფერს მომენტის,
და ბოლოს დედის წინ მუხლებზე დავეცი,
-ხო, დედა, დავბრუნდი, უძღები მოვედი.
__________________________________
უთხარი დედას რომ გიყვარს და გახარებს,
და თუ კი ცას მიდის, იქაც შენ მიყავხარ,
-დე, ვიცი, მუდამ რომ მაგ გულით მატარებ,
ამიტომ ყველაზე ძალიან მიყვარხარ!

Tornike Narozauli – Matxovari

ოთარ მამფორია – ქუთაისო

მიწა ხარ თუ ვეფხვის ტყავი, ბრწყინავ ათასფერებად
ზეცა ორბის ფრთანაკრავი მაღლიდან გეფერება,
ჩაგხვევია სათაფლია დაცვარული გედივით,
მკერდზე მტრედად დაგფრენია ხვამლის თეთრი მერდინი.

მთებს მოჟონავს უწმინდესი პოეზიის მირონი,
საკოცნელად გეპარება სუნთქვა გალაკტიონის,
გელათიდან ვარსკვლავები თავზე ელვად გეღვრება,
ჩანს ბაგრატის ნანგრევები უკვდავ გმირთა ძეგლებად.

ქუთაისო ხელგაშლილო მასპინძელო მარადა,
საქართველოს ქალაქების თმაჭაღარა თამადავ !
ქუთაისო, ნატვრის თვალო, ეს მზე მარად გფარავდეს,
ვინც სიბერე გაგიხაროს, შენებრ გაჭაღარავდეს.

Otar Mamforia – Qutaiso

ზვიად რატიანი – დროა, დავისაჯო მეც

დროა, დავისაჯო მეც.
თუნდაც შენს გამო.
როგორ გაგაღვიძე.

შენ ცხოვრობდი სიზმარში,
სიზმარი იყო კოშმარული.
იქ ყველას კლავდნენ,
სიკვდილი გდევნიდა შენც.

და შენ გარბოდი,
გზას მიიკვლევდი მკვდრეში.
თავზე გენგრეოდა სამყარო.
მე კი გაგაღვიძე.

და შენ შეგაძრწუნა შეუჩვეველმა სიმშვიდემ,
დილის ოთახმა, თეთრმა კედლებმა,
ჩემმა ღიმილმა.

ვერ დაიჯერე ცხადი,
ვეღარც ძილი შეიბრუნე
და მოკვდი –

მოკვდი ისე სწრაფად,
საეჭვოა, რომ მოგესწრო ჩემი შეძულება.
ისე მოკვდი, ალბათ გიყვარდი.

იყო სხვა ციდვებიც. უფრო მძიმე. უფრო მსუბუქი.
მძიმეები, რომლებიც არ მახსოვს.
მსუბუქები, რომლებსაც ვმალავ.

და ალბათ დროა, დავისაჯო მეც.

დროა, დავისაჯო მკაცრად.

დროა, გამაღვიძონ მეც.

Zviad Ratiani – Droa, Davisajo Mec
ზვიად რატიანი – დროა, დავისაჯო მეც

ზვიად რატიანი – დაგვიანებული პასუხი მეგობარს

რა გიპასუხო? განა ღმერთი ასეთებს გვხედავს.
განა ის ხედავს ჩვენს ქმნილებებს, სიმწრით ნაკეთებს.
ამ ნაგებობებს, ამ მანქანებს, რომლებშიც ვსხედვართ.
ამ თვითმფრინავებს, მატარებლებს, გემებს, რაკეტებს.
განა ის ხედავს ჩვენს სავარძლებს, ტელევიზორებს
და ჩვენს კედლებზე მოწიკწიკე იაფ საათებს.
სარკეებს, სადაც გამრუდებულ სახეს ვისწორებთ.
საწოლებს, სადაც უკანასკნელ ღამეს გავათევთ.

ღმერთი ვერ ხედავს ჩვენს ქაღალდებს; როგორც ფასიანს _
ფულის ნიშნებს და ასე შემდეგ, ისე სავსებით
უსარგებლოებს _ ხელნაწერებს, რითიც სავსეა
ჩვენი უჯრები, და უჯრები ჩვენი მსგავსების.
ვერ ხედავს არყით გადავსებულ ერთჯერად ჭიქებს.
ვერც ბნელ ტროტუარს, ნამთვრალევი სადაც ვირწევით.
ვერც თაროებზე უწესრიგოდ მიწყობილ წიგნებს.
ვერც ჩვენს სახელებს, ზოგიერთის ყდაზე მიწერილს.

ღმერთისთვის ისევ შიშვლები ვართ. და ჩვენს გარშემო
როგორიც შექმნა, ისეთია ისევ სამყარო.
რამდენიც გინდა ცათამბჯენი, ქოხი ვაშენოთ,
უშენ მინდვრებზე ამწეების ჩრდილი დავხაროთ,
მისთვის არსებობს მხოლოდ მიწა, რომელსაც ქარი
გვის და ამტვერებს; და რომელშიც შიშვლად ვმარხივართ.
და მას არ ესმის ტელეფონის გაბმული ზარი
ცარიელ სახლში. და ვერც ხედავს, თუ აქ სახლია.

Zviad Ratiani – Dagvianebuli Pasuxi Megobars

ზვიად რატიანი – ცხოვრება ქვებში

გასაგებია ყველაფერი.
მეც სწორედ მსგავსი სიბრძნეებით ვისულელებდი
ჩემს გულს, მაგრამ გაიწელა –

ეს ჟამი ქვების შეგროვების – სწორად ვამბობ? – ჰოდა ეს ჟამი
უსაშველოდ, სამარცხვინოდ გაიწელა:
შეგროვილია ყველა ლოდი და ყველა კენჭი,
უზარმაზარი გალავანი ამოშენდა
ჩემს გარშემო,
და იმსიმაღლე –
გინდაც მოვიდეს ჟამი სროლის,
ალბათ ყველაზე მსუბუქ კენჭსაც ვერ გადავაცდენ,
ვერ გადავაგდებ გალავნის მიღმა.

განძრევისაც კი მეშინია – შეიძლება ჩამოიშალონ
ეს ჩემი წლობით ნაგროვები მეტყველი ქვები
და მომსრისონ. ვზივარ უძრავად

და ყველა ქვას სათითაოდ ვათვალიერებ;
ზოგიერთი მიყვარდება,
მაგრამ ვერ ვუმხელ.

Zviad Ratiani – Cxovreba Qvebshi

ზვიად რატიანი –

რა მყუდრო იქნებოდა შენი ცარიელი სახლი
რა ადვილი იქნებოდა შენი სიმარტოვე
რომ არა ეს თაგვი:
გამოხტება ხოლმე
რით’არ და რამდენჯერ’არ ამოქოლილი სოროდან
გასრიალდება ხის იატაკზე
და ძვრება ძველი კარადის უკან.

როგორ აკლია ასეთ დროს მთელ სახლს
ქალის უეცარი
მოკლე შეკივლება.

Zviad Ratiani – Ra Myudro Iqneboda Sheni Carieli Saxli

ზვიად რატიანი – "ნუ გახდი ავად, ვინც მარტოა. მითუფრო – ღამით"

ნუ გახდი ავად, ვინც მარტოა. მითუფრო – ღამით.
მითუფრო – როცა სხვაგანაა. სხვაგან და მარტო.
როცა ვერავინ ანუგეშებს სიტყვით ან წამლით.
გდია სასტუმროს ბნელ ნომერში. საბანი, პალტო,
თუკი რამ იყო, წაიფარა. მაინც აციებს.
და ბოთლშიც წყალი ცოტავდება, საცაა, დაცლის.
ნუ გახდი ავად, ვინც მარტოა. თანაც კაცია.
კაცი ასეთ დროს გაცილებით სუსტია. კაცი
გაცილებით ძნელად უძლებს ფიზიკურ ამბებს,
როცა მარტოა. როცა გვერდით არ არის იგი,
– დედა, და, ცოლი, საყვარელი, – რომელიც დარბის
ცალ ხელში წამლით, მეორეში – წყლიანი ჭიქით.
და სულ გახსოვდეს ის სიმწარე, როგორ იმატა
სიკვდილის შიშმა. აქ სიკვდილის. უკვე ხედავდი,
რა საწყლად ეგდო თეთრ ზეწარზე შენი ცხედარი;
და როგორ შეგრცხვა ამ ყველაფრის, როცა ინათა

Zviad Ratiani – Nu Gaxdi Avad, Vinc Martoa, Mitufro – Gamit
ზვიად რატიანი – ნუ გახდი ავად, ვინც მარტოა. მითუფრო – ღამით

მირზა გელოვანი – "ახლაც, შუა ღამეში, შენი ნახვა მომინდა"

ახლაც, შუა ღამეში, შენი ნახვა მომინდა,
თითქოს გული მტკივანი შემიჩერდა ბუდეში.
შენობა ვერ გასწიეს, თუმცა ბევრი მოვიდა,
ზოგი შენზედ სათუთი, ზოგი შენზედ უხეში.

რომ შეგეძლოს გაგება, თუ რარიგად ვეწამე,
შენვე შეგძულდებოდა შენი ტლანქი მოქცევა,
როგორც სხვა დროს, ამ წუთშიც წამებაა ეს ღამე
და ძნელია გრძნობების ვნების ლაფში მოთრევა.

მაგრამ ახლაც ალერსი სხვაგან უნდა ვიყიდო,
თორემ შენ არ მოდიხარ და მომწყინდა ლოდინი,
ჩემი ბრალი არ არის, გოგო ცეცხლ-მოსაკიდო,
სხვას დაუგე საშენოდ შეწირული ლოგინი.

Mirza Gelovani – Axlac, Shua Gameshi, SHeni Naxva Mominda
მირზა გელოვანი – ახლაც, შუა ღამეში, შენი ნახვა მომინდა

ზაზა ბიბილაშვილი – ლექსი მოყმისა და სიყვარულისა

გაცუდდა, რაც-რა ვეთრიე,
რაც ვკვლიე შენი გზა-კვალი:
ვერ შეგიპყარი,
ვერ მოგკალ,
ვერ თავი შემოგაკალი.
ხან – ჭიუხების ჭირხლები,
ხან – ხალნი ველის ხაოთა –
შენად ნაწოლად მენიშნა,
ვნახე – აფთარი ხაოდა.
ეგებ, დააგდე საჩვენო,
სხვა მზე ირჩიე,
სხვა წყალი?
ეგებ, ჯილაგით ამოწყდი –
კაცის ჯილაგზე გამწყრალი?
ეგება, კიდეც დაგლანდე
სადმე, ჩამომწვარ გორებთან? –
დამცეცხლა კოცნის სახმილმა –
მახვილს რა მომაგონებდა!
აღარ დამცალდა,
ნანატრი
ელდის ელვებით გაშოლტილს, –
ცალი ყბით შემომიღრინე,
ცალად გამკარ და გამშორდი.
არც საიქიოდ გამწირე,
არც შემიფარე სწორფერი,
დამიგდე, როგორც დილეგი –
უსიყვარულო სოფელი…
ეგება ფიქრობ, მოვრჯულდე
უმადურ კვალზე ნათრევი,
ვერცხლის ბომონებს დავაკლა
ჩემი უბელო ნატვრები,
გავთბე სარკმლიდან სამადლოდ
შემოგდებული მზის სხივით,
ტრფიალი აღარ მომშივდეს
აუღებელი სისხლივით,
რადმე ვიღირო უშენო
დღენი – უგვანოდ კუშტები,
ისევ არ გამოგეკიდო,
როგორც კი გამოვშუშდები!

Zaza Bibilashvili – Leqsi Moymisa Da Siyvarulisa